H ομορφιά των άστρων

H ομορφιά των άστρων μας βοηθά να αντιληφθούμε την ομορφιά της ζωής που τόσο έχουμε λησμονήσει.

Πριν από εικοσιπέντε αιώνες ο Έλληνας φιλόσοφος Αναξαγόρας σήκωσε τα μάτια στον ουρανό για να αναζητήσει τον δρόμο της σοφίας στο φως των αστεριών. Μαγεύτηκε από τη θεϊκή θωριά της Σελήνης και τόλμησε, αυτός ένας θνητός, να απλώσει τα χέρια του πάνω της και να την κατεβάσει από τον κόσμο των θεών στον κόσμο των ανθρώπων. Έψαξε τα μυστικά της, εξήγησε τις φάσεις και τις εκλείψεις της, ανακάλυψε ότι το φως της είναι αντανάκλαση του ηλιακού φωτός, και μετέτρεψε το φόβο, τις δεισιδαιμονίες και τις προλήψεις των ανθρώπων για αυτή σε επιστήμη.

Κανείς όμως δεν μένει ατιμώρητος όταν ταράζει τη γαλήνη των θεών. Κατηγορήθηκε, λοιπόν, για ασέβεια «εισάγων καινά δαιμόνια», όπως έλεγε το κατηγορητήριο, και καταδικάστηκε σε θάνατο, τον οποίο απέφυγε με την βοήθεια του φίλου του Περικλή. Κατάφερε να διαφύγει στη Λάμψακο, όπου πέθανε τιμώμενος από τους κατοίκους της. Στον τάφο του γράφτηκε τούτο το λακωνικό επίγραμμα: “Εδώ αναπαύεται ο Αναξαγόρας, που για τον ουράνιο κόσμο βρήκε την αλήθεια”. Οι σύγχρονοι επιστήμονες αναγνωρίζοντας τη λαμπρή διάνοια του πρωτοπόρου φιλοσόφου τον τίμησαν δίνοντας σε έναν επιβλητικό κρατήρα στον βόρειο πόλο της Σελήνης το όνομά του.

Από τότε μέχρι σήμερα η επιστήμη έχει προχωρήσει πολύ. Ίσως θεωρηθεί ως παραδοξολογία η άποψη ότι στον αιώνα της υπέρεξελιγμένης τεχνολογίας και των διαστημοπλοίων γίνεται λόγος για πνευματική παρακμή. Κι όμως έτσι είναι. Ο τεχνικός πολιτισμός τρέχει ασταμάτητος προς τα εμπρός, ο πνευματικός μένει στάσιμος, αν δεν υποχωρεί κιόλας. Απόδειξη η ηθική κρίση που μαστίζει τις συνειδήσεις αλλά και τις κοινωνίες του καιρού μας. Οι πνευματικές αξίες του αληθινού, του ωραίου δεν καλλιεργούνται με την ένταση που επιβάλλει η τόσο προχωρημένη τεχνολογία μας. Ο άνθρωπος υποδουλώθηκε στην τεχνολογία και ο κόσμος απομαγεύτηκε.

Έτσι και η Σελήνη έπαψε πια να γοητεύει και να ενδιαφέρει τους ανθρώπους. Ίσως γιατί προτιμά τη νύχτα και την ησυχία, όπως και η ανθρώπινη ψυχή, για να φανερώσει τα εσώψυχά της. Παύοντας όμως ο άνθρωπος να πιστεύει στο μυστήριο της ψυχής, να θεωρεί τα πάντα, φθαρτά κι επομένως παροδικής σημασίας αντικείμενα, έπαψε  να  μαγεύεται από τον επιβλητικό γείτονα του πλανήτη μας και γνωρίζει ελάχιστα για αυτόν. Είναι η Σελήνη για τον σύγχρονο άνθρωπο ένα ανούσιο ποιητικό και ρομαντικό στολίδι του ουρανού ή τροφή για δεισιδαιμονίες και παράξενους αστρολογικούς οιωνούς.

Λίγοι γνωρίζουν το μέγεθός της, τη σύστασή της, την απόσταση από τη Γη και ελάχιστοι πως η ύπαρξή της συντελεί στην διατήρηση της ζωής στον πλανήτη μας, πως μεταξύ Γης και Σελήνης θα μπορούσαν να χωρέσουν όλοι οι πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, πως από το νότιο ημισφαίριο της Γης φαίνεται ανάποδα από ότι στο βόρειο, πως δεν είναι πολωμένη μαγνητικά και άρα δεν δημιουργεί κανένα είδος προστασίας από τις ηλιακές εκρήξεις και τις ακτινοβολίες ραδιενέργειας ούτε από τις υπεριώδεις ακτινοβολίες, γιατί δεν έχει ατμόσφαιρα και στρώμα όζον όπως ο πλανήτης μας, πως η θερμότητα του Ήλιου «ψήνει» την πλευρά που τον κοιτάζει πάνω από 120 βαθμούς Κελσίου, ενώ στην υπόλοιπη πλευρά της η θερμοκρασία μπορεί να πέσει κάτω από τους -200 βαθμούς, πως έχει άκρως εχθρικό και ραδιενεργό περιβάλλον στην επιφάνειά της για κάθε μορφή έμβιας ζωής, πως δεν υπάρχει …«σκοτεινή πλευρά» όπως την αποκαλούνε αλλά μόνο «Αθέατη» η οποία οφείλεται στον ίδιο χρόνο περιστροφής της γύρω από τη Γη.

Γιατί τα γράφω όλα αυτά; «Ίσως αν στοχεύσουμε στη Σελήνη, όπως έγραψε ο Πλάτων, ακόμη και αν αστοχήσουμε θα βρεθούμε κάπου ανάμεσα στην ομορφιά των άστρων», που θα μας βοηθήσουν να αντιληφθούμε την ομορφιά της ζωής που τόσο έχουμε λησμονήσει.